Top 3 lợi ích của Gap Year

“Gap year” hay dừng học tại trường một năm đang là lựa chọn được nhiều bạn trẻ quan tâm. Để tìm hiểu thêm về lợi ích của Gap year và những rủi ro liên quan, chúng tôi có trao đổi với Tiến sỹ Hoàng Việt Hà, Giám đốc của Swinburne Việt Nam về nội dung này.

Thưa anh, Gap year là gì và nó mang lại lợi ích gì cho học sinh?

“GAP year” là giai đoạn học sinh tạm dừng học tập tại trường để tham gia trải nghiệm cá nhân như du lịch, hoạt động xã hội, làm việc… Việc này thường xẩy ra khi kết thúc trung học phổ thông hoặc trong giai đoạn học đại học, cao đẳng. GAP year rất phổ biến ở các nước Châu Âu, Mỹ và Australia và xu hướng này cũng được nhiều bạn trẻ Việt nam quan tâm trong xu hướng hội nhập và trở thành “công dân toàn cầu”.

Tôi rất thích một bài hát của cố nhạc sỹ Trần Lập vốn là bạn học cấp 2 là “Vì đời là những chuyến đi dài, để được sống với đam mê, dẫu có dại khờ”. Những năm tháng trải qua đều là những “chuyến đi” trên hành trình trải nghiệm để đem lại giá trị tích cực trong cuộc sống mỗi người. Tại Swinburne Việt Nam chúng tôi cũng gọi quá trình học của sinh viên là một hành trình trải nghiệm bao gồm các trải nghiệm về học tập, quốc tế, việc làm và xã hội.

Theo nghiên cứu năm 2015 của Mỹ (American Gap Association) về động lực tham gia Gap year của các bạn trẻ thì là để tăng trải nghiệm cuộc sống và phát triển cá nhân (92%), du lịch và trải nghiệm văn hoá khác (85%), nghĩ giải lao trong quá trình học (82%). Một số khác thì là để tìm kiếm cơ hội học tập, tìm kiếm trải nghiệm việc làm.

Về lợi ích của Gap year, cũng theo nghiên cứu này thì đều tích cực giúp phát triển cả nhân (98%), tăng sự tự tin cá nhân (96%), tăng khả năng giao tiếp, hoà đồng xã hội (93%) và hầu hết đều có nhận xét là trải nghiệm từ Gap year giúp nâng cao khả năng thành công nghề nghiệp, hiểu biết về văn hoá và nhận thức bản thân như một công dân toàn cầu. Tuy nhiên một số nghiên cứu khác cũng chỉ ra rủi ro việc học sinh, sinh viên tham gia “gap year” và dẫn tới không kết thúc được chương trình học, gặp khó khăn về tài chính và tham gia và vào các cộng đồng không tích cực.

Gap year khá phổ biến ở các nước phương Tây, vậy ở Việt Nam thì như thế nào?

Gap year khá phổ biến ở Châu Âu, Mỹ, Úc. Ngay như con gái của tổng thống tiền nhiệm Hoa Kỳ ông Obama cũng lựa chọn Gap year trước khi tham gia học đại học. Ở Việt Nam việc này chưa thực sự phổ biến vì một số lý do như bạn trẻ chưa chủ động được về tài chính, việc học tập, sự nghiệp được sự quan tâm và chỉ đạo sâu sát của các bậc phụ huynh và cũng chưa có nhiều lựa chọn để các bạn trẻ có một thời gian Gap year bổ ích.

Tuy nhiên cũng nhiều bạn trẻ đang quan tâm tới vấn đề này vì gia đình cũng có điều kiện hơn, xu hướng hội nhập quốc tế sâu rộng và các bậc phụ huynh cùng dần nhận biết được được các giá trị về tâm lý, sức khoẻ tinh thần, các trải nghiệm tích cực về đối sống xã hội, quốc tế có ý nghĩa rất quan trọng trong thành đạt của con em họ trong quá trình học tập và làm việc sau này.

Việc có Gap year ngay sau khi tốt nghiệp THPT có rủi ro nhiều hơn do học sinh tại Việt Nam còn có ít tính tự lập, chưa tự chủ tài chính, không có sự hỗ trợ, tư vấn từ các trường đại học, các tổ chức phát triển kỹ năng giúp cán bạn một lộ trình hợp lý trong khi các dịch vụ này tại các nước phương Tây lại rất phát triển. Hiện nay các trường đại học quốc tế cũng rất quan tâm phát triển trải nghiệm cho sinh viên

Anh có thể có một số ví dụ về vài trò của trường đại học và các tổ chức có thể làm gì để giúp những trải nghiệm cuộc sống tích cực cho sinh viên.

Quá trình học đại học được coi là một hành trình trải nghiệm. Trong quá trình đó, ngoài học trực tiếp tại trường, sinh viên cần được tạo điều kiện để có những trải nghiệm về văn hoá, nghề nghiệp, môi trường quốc tế. Việc Gap year được coi như một dịch vụ được hỗ trợ cung cấp cho sinh viên.

Ví dụ khi sinh viên tạm ngừng học (defer), tại Swinburne thì các tín chỉ học tập có giá trị tới 10 năm. Tức là 10 năm sau, sinh viên vẫn được công nhận kết quả đã học và tiếp tục học. Một số trường tại Việt Nam chỉ cho phép công nhận 1-2 năm. Việc này giúp sinh viên chủ động việc tạm ngưng học để theo đuổi các chương trình trải nghiệm cá nhân và sau đó quay lại học.

Trường học có thể cung cấp học kỳ trao đổi nhằm giúp sinh viên tới các quốc gia khác để học tập, qua đó trải nghiệm thêm về văn hoá, môi trường toàn cầu. Ví dụ sinh viên có thể tới học một học kỳ tại các nước khác trong hệ thống các trường đối tác. Xu hướng này cũng đang mở rộng ví dụ như nhiều sinh viên từ Châu Âu, Mỹ, Úc qua việt nam tham gia học kỳ exchange hoặc study tour. Học sinh từ các nước như Nhật Bản, Thái lan và cả Việt Nam hiện nay đã rất chú trọng xu hướng này. Một số trường đặt mục tiêu rất cụ thể là 30% hay 80% sinh viên sẽ có 1 kỳ trải nghiệm học tập tại nước ngoài. Các kỳ học này đều được công nhận tín chỉ học tập.

Việc tiếp xúc doanh nghiệp, làm việc tại doanh nghiệp để tăng trải nghiệm thực tế được đưa vào các chương trình OJT (On the Job training) cũng được chú trọng. Ví dụ sinh viên Swinburne Việt Nam có thể có lựa chọn hoặc là học một số môn học tại trường hoặc là làm việc với việc được xác định cụ thể tại doanh nghiệp trong và ngoài nước từ 1 học kỳ tới 2 học kỳ (industry placement). Điều này giúp học sinh có trải nghiệm thực tế mà vẫn nhận được tín chỉ như là đi học. Nhiều trường công tại Việt Nam chưa có những lựa chọn này cho học sinh.

Ngoài các trường đại học, một số tổ chức phát triển năng lực cá nhân cũng cung cấp dịch vụ thực tập quốc tế, trải nghiệm thực tế hoặc các chương trình study tour giúp sinh viên nâng cao trải nghiệm cuộc sống. Tóm lại, trải nghiệm cuộc sống thực tiễn không còn là nhu cầu cá nhân của sinh viên mà đang dần được đưa vào chương trình học như một giá trị gíup sinh viên phát triển cá nhân và điều này đã được chứng minh đem lại tích cực cho việc học tập và phát triển nghề nghiệp của sinh viên

Xin cảm ơn về những chia sẻ của Anh về những lợi ích của Gap year và chúc Swinburne Việt Nam sẽ cung cấp được nhiều trải nghiệm mới cho sinh viên!

Trung ST